بررسی بیمار اطلاعات با ارزشی را در مورد عوامل ایجاد کننده احتمالی در اختیار می‌گذارد نظیر: شروع غذای جدید برای کودک، در معرض عوامل عفونی قرار گرفتن ، مسافرت به منطقه مستعد ، تماس با غذاهایی که ممکن است آلوده شده باشند ، تماس با جانوران خانگی که احتمال می رود مخزن عفونت‌های داخلی باشند ، سابقه آلرژی دارویی ، رژیمی که ممکن است دلالت بر آلرژی‌های غذایی داشته باشند .
بررسی پرستاری در کودک مبتلا به اسهال با مشاهده رفتار و ظاهر عمومی بچه شروع می شود ، بررسی جسمی شامل همه متغیرهای توصیف شده برای بررسی دهیدراتاسیون است
در مورد هر کودک مبتلا به اسهال باید از کیفیت و تعداد دفعات مدفوع مطلع شد و بهتر است آخرین نمونه مدفوع توسط پزشک مشاهده شود . باید از وجود استفراغ ، وضعیت ادرار ، وضعیت تغذیه ، وزن قبلی و داروهایی که کودک در ابتدای بیماری مصرف کرده سئوال شود . همچنین باید وضعیت تورگور پوست ، مخاطها ، نبض ، فونتانل قدامی ، فشار خون و وضعیت تنفس از نظر وجود اسیدوز مورد بررسی قرار گیرد .
معاینه کامل و گرفتن شرح حال دقیق از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا :
1 – شدت و وخامت بیماری را مشخص می‌کند .
2 – اسهال ممکن است از علایم بیماری دیگری مثل مننژیت ، اوتیت ، عفونت ریوی و ادراری باشد .
تشخیص های پرستاری
1 . اسهال
مربوط به : التهاب ، تحریک یا سوء جذب از روده، محتوای کم فیبر، وجود توکسین (سم)، شیمی درمانی، باریک شدگی قسمتی از لومن (مجرا)، عدم تحمل لاکتوز ، عفونت دستگاه گوارش ، داروها ، عدم تحمل تغذیه لوله‌ای.
علائم و نشانه ها: افزایش حرکات دودی و صدا‌های روده‌ای ، دفع مکرر و اغلب شدید مدفوع آبکی (مرحله حاد)، تغییر در رنگ مدفوع، درد شکمی ، تمایل شدید به دفع ، کرامپ.
نتایج مورد نظر (معیارهای ارزشیابی ) : گزارش بیمار در مورد کاهش دفعات دفع مدفوع و طبیعی‌تر شدن قوام مدفوع، برطرف شدن درد شکمی، شناسایی و اجتناب از عوامل کمک کننده
¢ مداخلات مستقل و توجیه
¢ جایگزینی مایعات و الکترولیت‌ها.
? برقراری دریافت کافی مایعات و کالری ممکن است در بیشتر موارد اسهال شدید مشکل باشد و نیاز به بستری شدن و جایگزینی وریدی باشد
¢ ثبت دقیق جذب و دفع.
? به منظور کنترل تغییر حجم ، مایعات و پیشگیری از نظر بروز علایم هیپوولمی شامل:
پوست سرد و مرطوب ، تاکیکاردی ، تاکی پنه (تنفس بیش از بیست بار در دقیقه ) کاهش بــــــرون ده ادراری
(کمتر از سی میلی لیتر در ساعت).
¢ کنترل الکتـرولیت‌های سرم به خصوص یون پتاسیم از نظر مقادیر غیر طبیعی و مشورت با پزشک در مـورد مقادیر کمتر از 5/3 میلی اکی والان در لیتر پتاسیم.
? برای مراقبت ازنظر بروز علائم عدم تعادل الکترولیتی: اضطراب ، کوما ، ضعف عضلات ، کرامپ ، دیس ریتمی ، نبض ضعیف ، کاهش فشار خون
¢ مشاهده و ثبت دفعات ، مشخصات و مقدار دفع مدفوع و عوامل تشدید کننده . مانند: بررسی مدفوع از نظر خون ، چربی و مواد هضم نشده.
? به تشخیص بیماری در افراد مختلف و بررسی شدت اختلال کمک می‌کند.
¢ افزایش استراحت بیمار در بستر و فراهم کردن امکان استفاده از لگن در کنار تخت.
? استراحت ، حرکات روده ها و فعالیت متابولیکی را کاهش می دهد به خصوص هنگامی که عفونت یا خونریزی به عنوان یک عارضه مطرح است.
- فراهم کردن تسهیلات لازم در کنار بیمار احتمال بی اختیاری را کاهش می دهد.
¢ پاک نگه داشتن محیط از بوی بد بوسیله اسپری های مخصوص در صورت نیاز.
? بوهای مزاحم را کاهش می دهد و از پریشانی (اضطراب) غیر ضروری بیمار جــلوگیری می‌کند
¢ تعیین غذاها و مایعاتی که اسهال را تشدید می‌کنند به عنوان مثال: سبزیجات خام ، میوه‌ها ، دانه‌های کامل غلات (حبوبات) ، چاشنی‌ها (ادویه‌ها) نوشیدنی‌های کربنات‌دار ، شیر و محصولات شیردار در بیماران مبتلا به عدم تحمل لاکتوز).
? اجتناب از محرک‌های روده‌ای ، استراحت روده‌ای را افزایش می‌دهد.
¢ اجتناب از مصرف مقادیر زیاد کافئین (بیشتر از سیصد میلی گرم در روز).
? مصرف مقادیر زیاد کافئین حرکات دودی روده را افزایش می‌دهد
¢ حذف و یا کاهش چربی رژیم غذایی.
? در افراد مبتلا به سندرم سوء جـذب چربــی موجب افزایش اسهال می‌شود.
¢ شروع مجدد و تدریجی مایعات خوراکی ، مصرف مایعات شفاف هر یک ساعت ، اجتناب از مصرف مایعات سرد.
? حذف یا کاهش فشار غذاها یا مایعات موجب استراحت کولون می شود . مصرف تدریجی مایعات ممکن است از کرامپ و عود اسهال پیشگیری نماید و مایعات سرد می‌تواند حرکات روده ای را افزایش دهد.
¢ توصیه به خوردن غذاهای غنی از سدیم و پتاسیم.
? برای جبران کمبود یون‌ها.
¢ در صورتی که بیمار تغذیه لوله‌ای دریافت می‌کند : کاهش غلظت یا سرعت محلول.
? غلظت و سرعت زیاد محلول ، موجب اسهال می‌شود.
در صورت تغذیه لوله‌ای :
-استفاده از روش‌های تمیز در تماس با لوله تغذیه و محلولهای غذایی.
-تعویض کلیه وسایل هر 24 ساعت.
-قرار دادن کلیه مواد غذایی باز شده در یخچال و دور ریختن آنها پس از 24 ساعت
¢ فراهم کردن فرصتی برای سازش و پذیرش ناتوانی‌های ناشی از فرآیند بیماری و درمان.
? وجود بیماری با علت ناشناخته برای معالجه و درمان مشکل است . ممکن است مداخلات جراحی مورد نیاز باشد که می‌تواند منجر به واکنش های استرس شده و وضعیت (بیماری) را تشدید نماید.
¢ مشاهده از نظر تب ، تاکیکاردی ، لتارژی ، لکوسیتوز، کاهش پروتئین سرم ، اضطراب و ضعف (سستی).
? ممکن است نشانه مگاکولون توکسیک یا پرفوراسیون و پریتونیت باشد که فوریت محسوب می‌شوند و نیاز به مداخلات فوری پزشکی و درمان دارد.
¢ توجه به مقدار مصرف داروهای ضد اسهال .
کنترل کشت‌های مدفوع از نظر وجود ارگانیسم‌های جدید عفونی
? داروها تجمع ارگانیسم های عفونی در روده را کاهش می دهند .
¢ مداخلات وابسته به توجیه
دستورات دارویی را طبق تجویز اجرا کنید :
¢ داروهای آنتی کولی نرژیک مانند تنتوربلادونا ، آتروپین ، دیفنوکسیلات (لوموتیل) ، شیاف‌های مسکن.
? حرکات دودی و ترشحات هضم کننده گوارشی را کاهش می دهد (برای تسکین کرامپ و اسهال).
توجه: در کولیت اولسراتیو از آنجائی که ممکن است مگاکولون توکسیک را تشدید نماید، با احتیاط مصرف شود.
¢ سولفاسالازین (آزولفیدین)
? در درمان موارد ضعیف تا متوسط مفیداست . استفاده طولانی مدت ممکن است بهبودی را طولانی کند .
توجه: فرم پوشش‌دار روده‌ای ترجیح داده می‌شود.
¢ لوپرامید (ایمودیوم) کدئین
? ممکن است در موارد اسهال شدید مورد نیاز باشد.
توجه: با احتیاط مصرف شود زیرا اتساع (دیلاتاسیون) توکسیک ممکن است رخ دهد . مصرف این ترکیبات در بیماران مبتلا به بیماری‌های کبدی یا اسهال‌های عفونی حاد ممنوع است ] 3، 5 ، 10 [ .
¢ مزالامین (روازا )
? ممکن است به صورت انما به جای آزولفیدین به بیمارانی که به داروهای سولفا حساس هستند، داده شود.
¢ پسیلیوم (متاموسیل)
با جذب آب ، حجم مدفوع را افزایش می‌دهد در نتیجه اسهال را کاهش می‌دهد .
¢ کلستیرامین (کواستران)
? با نمکهای صفراوی باند می شود ، اسهال ناشی از افزایش بیش از حد اسیدهای صفراوی را کاهش می دهد .
¢ استروئیدها به عنوان مثال:
? آدنوکورتیکواستروئید هورمون ، پردنیزولون (دلتا کـــورلف) ، پردنیزولون (دلتازون) برای کاهش فرایند التهابی داده می‌شود.
توجه: در بیماری کرون مورد استفاده قرار می‌گیرند و در صورت احتمال آبسه‌های داخل شکمی منع مصرف دارند.
¢ آزایتوپرین (ایموران )
? تضعیف کننده‌های سیستم ایمنی است برای مهار پاسخ التهابی ، کاهش نیازهای استروئیدی داده می‌شوند و ممکن است همراه با سولفاسالازین داده شود.
¢ آنتی اسید ها
? تحریک معده را کاهش می دهند ، از التهاب پیشگیری می‌کند و خطر عفونت در کولیت را کاهش میدهند.
¢ انمای استروئیدی (هیدروکورتیزون) ، با یا بدون شیاف بلادونا
? انماهای استروئیدی می‌توانند در بیماری خفیف یا شدید برای کمک در جذب دارو داده شوند. ممکن است با سولفات آتروپین یا شیاف بلادونا داده شود.
¢ آنتی بیوتیکها
? عفونت‌های چرکی موضعی را درمان می‌کند.
¢ برای انجام مداخلات جراحی آماده باشید.
? در صورتی که پرفوراسیون یا انسداد روده رخ دهد ، یا بیماری به درمان طبی جواب ندهد، ممکن است مداخلات جراحی ضرورت داشته باشد
2 . کمبود حجم مایعات
مربوط به : اتلاف بیش از حد مایعات از طریق معدی – روده‌ای به صورت مدفوع یا استفراغ
نتایج مورد نظر (معیارهای ارزشیابی): ظهور علائم هیدراتاسیون کافی.
¢ مداخلات پرستاری ? توجیه
¢ محلولهای جـــایگزینی خــوراکی (اُ. آر.اِس) را تجویز کنید.
ا.آر.اس را بطور متناوب و در مقادیرکم (به خصوص اگر کودک استفراغ می‌کند ) بدهید.
در موارد استفراغ و دهیدراتاسیون شدید ، مایعات داخل وریدی را طبق دستور تجویز و کنترل نمائید.
? برای جایگزینی اتلاف مایعات در استفراغ (به جز در موارد شدید) منعی از نظر دادن اُ.آر.اِس وجود ندارد.
¢ داروی ضد میکروبی را طبق دستور تجویز کنید.
? برای درمان عوامل بیماری‌زای اختصاصی که موجب اتلاف بیش از حد از دستگاه گوارش می‌شوند .
¢ پس از جبران دهیدراتاسیون ، به محض تحمل خوراکی رژیم معمولی را پیشنهاد کنید.
? مطالعات نشان میدهند که شروع سریع رژیم معمولی در کاهش تعداد دفعات دفع مدفوع و اتلاف وزن و در کوتاه شدن طول مدت بیماری مفید است .
¢ به طور متناوب اُ.آر.اِس را با یک مایع کم نمک نظیر آب ، شیر مادر، شیر بدون لاکتوز یا حاوی لاکتوز غلظت جایگزین کنید .
? برای حفظ مایع درمانی
¢ کنترل جذب و دفع را به طور دقیق انجام و ثبت نمائید (ادرار ، مدفوع و استفراغ).
? برای بررسی اثرات مداخلات انجام شده.
¢ وزن مخصوص ادرار را هر هشت ساعت یا در صورت نیاز کنترل کنید . کنترل وزن روزانه را انجام دهید.
علایم حیاتی ، تورگور پوست ، غشاهای مخاطی و وضعیت مغزی را هر چهار ساعت یا در صورت نیاز بررسی کنید.
? برای بررسی وضعیت هیدراتاسیون
¢ از مصرف مایعات شفاف و رقیق نظیر آب میوه‌ها ، نوشیدنی‌های شیرین کربنات دار و ژلاتین منع کنید. این مایعات حاوی قندهای ساده و اسمولالیتی بالا هستند که بیشتر در 24 ساعت اول و به صورت رقیق شده مورد مصرف قرار می‌گیرند.
? زیرا این مایعات معمولاً حاوی مقادیر بالای کربوهیدرات ، مقادیر پایین الکترولیت و اسمولالیتی بالا هستند
3. اختلال در تغذیه ، کمتر از نیازمندی های بدن
مربوط به : اتلاف از طریق اسهال ، دریافت ناکافی.
نتایج مورد نظر (معیارهای ارزشیابی) : بیمار تغذیه کافی جهت برقراری وزن متناسب با سن را دریافت می‌کند.
¢ مداخلات پرستاری ? توجیه
¢ توصیه به ادامه تغذیه با شیر مادر.
? زیرا این مسئله به کاهش شدت و طول مدت بیماری کمک می‌کند .
¢ مشاهده و ثبت پاسخ بیمار به تغذیه .
? برای بررسی تحمل تغذیه.
¢ آموزش خانواده در فراهم کردن رژیم غذایی مناسب .
? برای پذیرش بهتر رژیم درمانی غذایی.
4. مستعد به عفونت انتقالی
مربوط به : تهاجم میکرو ارگانیسم‌ها به دستگاه گوارش.
نتایج مورد نظر (معیارهای ارزشیابی ) : عفونت به دیگران گسترش پیدا نمی‌کند.
¢ توجهات پرستاری ? توجیه
¢ اجرای احتیاطات استاندارد یا سایر روش‌های کنترل عفونت در بیمارستان شامل : دفع صحیح مدفوع و لباس‌های آلوده ، روش صحیح گرفتن نمونه‌ها.
? برای کاهش خطر گسترش عفونت.
توجه : به مراقبت دهندگان در مورد دورنگه داشتن کهنه‌ها و وسایل آلوده از سطوح تمیز یادآوری نمائید.
¢ شستشوی دقیق دست.
? کاهش خطر گسترش عفونت.
¢ بکار بردن پوشک برای کودک.
? کاهش احتمال گسترش عفونت مدفوعی و کاهش ایجاد درماتیت.
¢ آموزش اقدامات حفاظتی تا حد امکان به کودکان نظیر شستن دست بعد از استفاده از توالت.
آموزش رعایت نکات ایزوله (جداسازی) به خصوص شستن دست به اعضای خانواده و ملاقات کنندگان.
? پیشگیری از انتشار عفونت.
5. آسیب یکپارچگی پوست
مربوط به : دفع مکرر مدفوع شل.
نتایج مورد انتظار (معیارهای ارزشیابی): آسیب پوستی مشاهده نمی‌شود.
¢ توجهات پرستاری ? توجیه
¢ تعویض مکرر کهنه و پوشک.
? به منظور تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه پرینه و جلوگیری از تخریب پوست ناحیه.
¢ تمیز کردن کودک به آرامی و با آب و صابون ملایــم (غیر قلیایی) یا زیر آب گرفتن کودک در حمام و شستشوی آرام او.
? زیرا مدفوع‌های اسهالی به شدت به پوست آسیب می‌رسانند.
¢ بکار بردن پمادهای محافظ (مثل اکسید دو زنک). نوع پماد ممکن است برای بچه ها متفاوت باشد و ممکن است نیاز به مصرف آزمایشی داشته باشد.
? برای محافظت پوست از خراش و آسیب.
¢ در معرض هوا قرار دادن پوست سالمی که مختصری قرمز شده (زمانی که احتمال بهبودی وجود داشته باشد) بکار بردن پماد محافظتی برای پوست‌هایی که بشدت خراشیده یا آسیب دیده‌اند، در صورت خراش در ناحیه آنوس استفاده از حمام نشسته سه بار در روز توصیه می‌شود.
مشاهده ناحیه باتکس و پرنیه از نظر عفونت نظیر کاندیدا و در صورت ایجاد عفونت شروع درمان مناسب.
? برای تسهیل در بهبودی .
¢ اجتناب از پاک کننده‌های تجاری بچه که حاوی الکل هستند بر روی پوست آسیب دیده.
? زیرا ایجاد سوزش می‌کنند
6. اضطراب یا ترس
مربوط به : جدا شدن از والدین ، محیط ناآشنا ، اقدامات ناراحت کننده.
نتایج مورد نظر (معیارهای ارزشیابی) :
1 . علائم تنیدگی جسمی یا روحی در کودک به حداقل می رسد.
2 . تا آنجا که ممکن است خانواده در مراقبت از کودک مشارکت داشته باشد.
¢ مداخلات پرستاری ? توجیه
¢ به شیرخوار پستانک بدهید.
? برای ایجاد راحتی (آسایش).
¢ خانواده را به ملاقات و مشارکت در مراقبتهایی که خانواده قادر به انجام آنهاست ، تشویق نمائید.
? برای پیشگیری از ترس ناشی از ایزوله.
¢ حتی الامکان بچه را لمس کنید او را بغل بگیرید و با او صحبت کنید.
? برای فراهم کردن راحتی و کاهش دادن ترس.
¢ تحریک حسی و سرگرمی مناسب نسبت به وضعیت و سطح تکاملی بچه را فراهم کنید.
? برای ارتقا، رشد و تکامل مطلوب.
7. اختلال در فرایندهای خانوادگی
مربوط به : بحران وضعیتی ، نقص دانش و آگاهی.
نتایج مورد نظر (معیار ارزشیابی): خانواده توانایی خود را در مراقبت از بچه به خصوص در منزل نشان خواهد داد.
¢ مداخلات پرستاری ? توجیه
¢ اطلاعاتی در مورد بیماری بچه و اقدامات درمانی در اختیار خانواده قرار دهید.
? به منظور دلگرمی خانـواده و پذیرش درمان ها به خصوص در منزل.
¢ خانواده را در فراهم کردن راحتی و حمایت از کودک یاری کنید . به اعضای خانواده اجازه دهید تا آنجا که مایلند در مراقبت از کودک مشارکت نمایند.
? به منظور برآورده شـدن نیازهای خانواده و کودک.
- در مورد رعایت احتیاطات پیشگیری از گسترش عفونت آموزش دهید.
¢ در مورد مراقبتهای بهداشتی پس از ترخیص هماهنگی نمائید.
? به منظور ادامه بررسی و درمان.
¢ در صورت نیاز به نظارت بر مراقبتهای منزل ، خانواده را به یک مرکز ارائه مراقبتهای بهداشتی جامعه ارجاع دهید.
8. کمبود آگاهی (نیاز به یادگیری)
مربوط به : تفسیر یا تعبیر غلط (اطلاعات ، فقدان یادآوری ، نا آشنا یی با منابع.
نتایج مورد نظر (معیارهای ارزشیابی)
• درک بیان فرایند بیماری و درمان.
• تشخیص موقعیت های تنش و مقابله اختصاصی با آنها.
• مشارکت در درمان.
شروع تغییرات ضروری در روش زندگی.
¢ مداخلات پرستاری ? توجیه
¢ تعیین درک بیمار از فرایند بیماری.
? دانش و آگاهی اولیه را مشخص می‌کند و بینش و آگاهی نسبت به نیازهای یادگیری فردی را فراهم می‌کند .
¢ فرایند بیماری ، علت ، عوارض ، عوامل تسریع کننده علائم و راههای کامل عوامل کمک کننده را مرور کنید و بیمار را به سئوال کردن تشویق کنید .
? عوامل تسریع (تشدید ) کننده علایم ، فردی هستند و لازم است بیمار در مورد این عوامل (غذاها ، مایعات و روش‌های زندگی) آگاهی پیدا کند . دانش و آگاهی صحیح می‌تواند فرصتی را برای تصمیم گیری آگاهانه در مورد آینده و کنترل بیماری مزمن فراهم کند . اگر چه بیشتر بیماران در مورد فرایند بیماری خود اطلاعات دارند ممکن است اطلاعات آنها با دانش روز هماهنگ نباشد یا درک آنها نا صحیح باشد.
¢ در مورد دستورات دارویی ، هدف ، دفعات ، دوز (مقدار) و عوارض جانبی داروها را یاد آوری کنید.
? درک بیمار را افزایش می دهد و ممکن است همکاری وی را با برنامه درمان افزایش دهد .
¢ در صورت تجویز طولانی مدت استروئیدها به بیمار در مورد مشاهده از نظر عوارض جانبی یادآوری کنیــد. به عنوان مثال : زخم ها ، ادم صورت و ضعف عضلانی.
? استروئیدها ممکن است برای کنترل التهاب و ایجاد یک اثر تسکینی بر بیماری مورد استفاده قرار گیرند . به هر صورت دارو ممکن است موجب کاهش مقاومت نسبت به عفونت و احتباس مایعات شود.
¢ به بیمار در مورد مراقبت پوستی تاکید نمائید . مثال : روش‌های دقیق شستشوی دست و مراقبت پوستی ناحیه پرینه.
? خطر صدمه یا تحریک پوستی و عفونت بوسیله باکتریها را کاهش می‌دهد.
¢ بیمار را به ترک سیگار توصیه کنید.
? مصرف سیگار میتواندحرکات روده ای را افزایش و علائم را تشدید نماید.
¢ در مورد نیاز به پی گیری طولانی مدت و ارزشیابی دوره ای تاکید کنید.
? بیماران با بیماری‌های التهابی روده‌ای در معرض افزایش خطر کانسرکولون یا رکتوم قرار دارند و ارزیابی‌های تشخیص منظم ممکن است مورد نیاز باشد .
¢ به مراجع اجتماعی مناسب ارجاع دهید به عنوان مثال: پرستار بهداشت جامعه ، انجمن استومی، متخصص تغذیه ، گروه‌های حمایتی و سرویس‌های اجتماعی.
? ممکن است بیمار از خدمات این سازمان‌ها برای مقابله با بیماری مزمن و ارزشیابی روش‌های درمانی استفاده نماید .
به عنوان مثال : افراد مبتلا به اسهال‌های مزمن همراه با سندروم روده تحریک پذیر ممکن است از آموختن روش‌های کاهش تنیدگی نظیر آرام سازی عمومی بدن بهره‌مند شوند .
مهم است به خاطر سپرده شود که الگوی دفع روده‌ای افراد انعکاسی از فرایند کامل زندگی است و با اختلالات منفرد فیزیولوژیک به مخاطره نمی‌افتــد
یه نفر هست تو این دنیا که من خیلی دوستش دارم ...اونم مثل تو پرستاره ,,,,شاید دیگه هیچوقت نبینمش......بگذریم ........واقعا پرستاری شغل سختیه .......امیدوارم موفق باشی